اگر درگیر آپنه خواب شده باشید، احتمالا از عوارض زیاد آن شنیدهاید. یکی از عوارض این مشکل خواب به دندان ها بازمیگردد. در این مطلب قصد داریم در رابطه با اثرات آپنه خواب بر سلامت دندان و نحوه حل این مشکل توضیح دهیم.
آپنه خواب: یک خطر جدی برای سلامت دندانها
آپنه خواب یک اختلال رایج است که در آن تنفس شخص در حین خواب به طور مکرر قطع میشود. این اختلال میتواند باعث کاهش اکسیژن خون، افزایش فشار خون، بیخوابی، خستگی روزانه، افسردگی و اختلالات قلبی شود . علاوه بر این، آپنه خواب میتواند بر سلامت دندانها و دهان نیز تأثیر منفی بگذارد.
چگونه آپنه خواب به دندانها آسیب میرساند؟
آپنه خواب میتواند به دندانها به چندین روش آسیب برساند:
- خشکی دهان: افراد مبتلا به آپنه خواب معمولاً با دهان باز خوابیده و نفس میکشند. این کار باعث کاهش تولید بزاق میشود که نقش مهمی در تمیز نگه داشتن دهان و محافظت از دندانها از پوسیدگی دارد. بزاق حاوی آنزیمها و مواد معدنی است که باعث محلول شدن مواد غذایی، خنثی کردن اسیدها، مقابله با باکتریها و ترمیم آسیبهای دندانی میشود. وقتی بزاق کم شود، دهان خشک و بدبو میشود و احتمال ابتلا به عفونتهای قارچی، التهاب لثه و پوسیدگی دندان افزایش مییابد.
- فرسایش دندان: افراد مبتلا به آپنه خواب ممکن است به علت استرس، اضطراب یا عادت بد، دندانهای خود را در حین خواب یا بیداری فشار دهند یا بر روی هم بکشند. این رفتار به نام بروکسیسم یا دندان قروچه شناخته میشود و میتواند باعث فرسایش سطح دندان، شکستگی یا ترک خوردگی دندان، درد یا حساسیت دندان، درد فک یا گوش و سایر مشکلات میشود. بروکسیسم همچنین میتواند باعث تغییر شکل یا جابجایی دندانها و اختلال در گاز گرفتن شود که ممکن است نیاز به ارتودنسی یا جراحی داشته باشد.
- خونریزی لثه: افراد مبتلا به آپنه خواب ممکن است دچار التهاب لثه شوند که یک عفونت باکتریایی است که باعث التهاب، قرمزی، ورم و خونریزی لثه میشود. این عفونت میتواند به علت کاهش بزاق، کمبود ویتامین C، دیابت، استفاده از داروهای خاص یا عوامل ژنتیکی ایجاد شود. اگر درمان نشود، التهاب لثه میتواند به پریودنتیت تبدیل شود که یک عفونت شدیدتر است که باعث تخریب بافتهای اطراف دندان و از دست رفتن دندان میشود.
چگونه میتوان از آپنه خواب و اثرات آن بر دندانها پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از آپنه خواب و اثرات آن بر دندانها، میتوان از راههای زیر استفاده کرد:
- مراجعه به پزشک: اگر علائم آپنه خواب مانند خر و پف کردن، تنفس نامنظم، بیخوابی، خستگی، سردرد و … دارید، باید به پزشک مراجعه کنید و در صورت لزوم آزمایشهای لازم را انجام دهید. پزشک میتواند راههای درمان آپنه خواب را به شما پیشنهاد دهد که ممکن است شامل استفاده از دستگاههای تنفسی، جراحی، دارو، تغییر سبک زندگی یا رژیم غذایی باشد.
- مراجعه به دندانپزشک: برای حفظ سلامت دندانها و دهان، باید به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید و معاینات و تمیز کردن دندانها را انجام دهید. دندانپزشک میتواند از وضعیت دندانها و لثههای شما آگاه شود و در صورت لزوم درمانهای لازم را انجام دهد. همچنین، دندانپزشک میتواند برای شما دستگاههایی مانند محافظ دندان را تجویز کند که میتوانند از فشار یا اصطکاک دندانها جلوگیری کنند.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: برای جلوگیری از عفونتها و پوسیدگی دندانها، باید به طور روزانه دندانها را حداقل دو بار با مسواک و خمیر دندان مناسب برسانید و از نخ دندان و دهانشویه استفاده کنید. همچنین، باید از مصرف مواد غذایی یا نوشیدنیهای شیرین، اسیدی یا چسبنده خودداری کنید و بعد از آنها دهان خود را با آب بشویید. برای حفظ رطوبت دهان، میتوانید از آب، خشکبار، میوههای تازه یا آدامس بدون قند استفاده کنید.
- تغییر عادات خواب: برای بهبود کیفیت خواب و کاهش علائم آپنه خواب، میتوانید از راههای زیر استفاده کنید:
- خوابیدن در وضعیت مناسب: خوابیدن در وضعیت نشسته یا نیمهنشسته میتواند باعث کاهش فشار بر روی حلق و دستگاه تنفسی شود و از قطع شدن تنفس جلوگیری کند. همچنین، خوابیدن بر روی شکم میتواند از بسته شدن مجرای تنفسی جلوگیری کند. خوابیدن در وضعیت پشت می تواند باعث افزایش علائم آپنه خواب شود و باید از آن خودداری کرد.
- استفاده از بالشتهای مناسب: استفاده از بالشتهایی که سر و گردن را در وضعیت راست و ثابت نگه میدارند و از خم شدن یا پیچیدن آنها جلوگیری میکنند میتواند به بهبود تنفس کمک کند. همچنین، استفاده از بالشتهای ضد آلرژی میتواند از التهاب دستگاه تنفسی و پر شدن بینی جلوگیری کند.
- رعایت نظم در خواب: خوابیدن و بیدار شدن در ساعات ثابت و رعایت کافی بودن مدت زمان خواب میتواند به تنظیم ساعت بیولوژیک بدن کمک کند و از بیخوابی یا خواب آلودگی جلوگیری کند. برای این منظور، باید از مصرف کافئین، الکل یا داروهای محرک قبل از خواب خودداری کنید و از فعالیتهای آرامبخش مانند خواندن کتاب، گوش دادن به موسیقی یا مدیتیشن استفاده کنید. همچنین، باید از برقرار بودن نور، صدا یا حرارت زیاد در محیط خواب خود اجتناب کنید.
خلاصهای از آنچه درباره اثرات آپنه خواب بر سلامت دندان گفتیم!
آپنه خواب یک اختلال رایج است که میتواند بر سلامت کلی بدن و به خصوص دندانها و دهان تأثیر منفی بگذارد. برای پیشگیری از اثرات آپنه خواب بر سلامت دندان باید به پزشک و دندانپزشک مراجعه کنید و راههای مناسبی را پیش بگیرید. همچنین، باید به رعایت بهداشت دهان و دندان و تغییر عادات خواب اهمیت دهید و از راههایی که در این مقاله معرفی شدند استفاده کنید. این کار میتواند به بهبود کیفیت خواب و سلامت دندانها و دهان شما کمک کند.