یکی از مشکلاتی که گریبانگیر اکثر افراد در سنین مختلف می‌شود، پوسیدگی دندان است. زمانی که پوسیدگی دندان در مراحل اولیه خود قرار دارد، می‌توان با انجام اقدامات بهداشتی و مراجعه به دندانپزشک، روند آن را متوقف نمود یا به طور کل آن را حذف کرد.
روش‌های زیادی برای پیشگیری و درمان پوسیدگی دندان وجود دارد که بسته به سطح پوسیدگی و عمق آن، می‌توان از آن‌ها استفاده نمود. در این صفحه، قصد داریم شما را با درمان پوسیدگی دندان و علائم و علت‌های بروز آن آشنا کنیم. با ما همراه باشید…
انواع پوسیدگی دندان
دندانپزشکان برای مشخص کردن سطح و عمق پوسیدگی دندان، از سیستم طبقه‌بندی خاصی استفاده می‌کنند. اینکه برای درمان پوسیدگی به چه روش‌هایی نیاز است، به کلاس خرابی دندان مربوط می‌شود. دندان‌هایی که قرار است تحت درمان‌های زیبایی مانند لمینت دندان قرار گیرند، قبل از هر چیزی، می‌بایست از نظر سلامت بررسی شوند و در صورت وجود پوسیدگی، فرد باید در جهت رفع آن اقدام نماید.
سیستم کلاس‌بندی پوسیدگی دندان به صورت زیر است:
- پوسیدگی کلاس 1: در این کلاس، پوسیدگی در مراحل اولیه خود قرار داشته و تنها سطح بالایی (جونده) دندان‌های خلفی درگیر پوسیدگی است. برای جلوگیری از پیش روی پوسیدگی دندان در این سطح، توصیه می‌کنند که فرد بهداشت دهان و دندان را رعایت کرده تا احتمال نیاز به ترمیم دندان در آینده کمتر شود.
- پوسیدگی کلاس 2: در این کلاس، علاوه بر سطح جونده، قسمت بین دندان خلفی نیز درگیر پوسیدگی می‌شود.
- پوسیدگی کلاس 3: در این کلاس پوسیدگی، نواحی بین دندان‌های قدامی دچار پوسیدگی می‌شود.
- پوسیدگی کلاس 4: علاوه بر نواحی بین دندان‌های قدامی، نوک دندان نیز با پوسیدگی مواجه شده است.
- پوسیدگی کلاس 5: در این کلاس پوسیدگی، طوق یا گردن دندان دچار پوسیدگی می‌شود.
- پوسیدگی کلاس 6: پوسیدگی به قسمت لبه و نوک دندان‌ها رسیده و سطح وسیعی از دندان را درگیر کرده است.
در بسیاری از مواقع، وجود جرم بر روی دندان باعث می‌شود پوسیدگی پنهان شود. بدین منظور، در صورتی که مراجعه‌کننده نیاز به جرم گیری دندان داشته باشد، دندانپزشک در قدم اول توصیه می‌کند که اینکار انجام شود و سپس برای رفع پوسیدگی اقدام شود.
عوامل ایجاد پوسیدگی دندان چیست؟
بخش مهمی از پروسه درمان پوسیدگی دندان به این بستگی دارد که علت پوسیدگی چیست و چگونه می‌توان آن را مدیریت نمود تا نیاز دو یا چند باره به پر کردن دندان پیش نیاید.
در بسیاری از مواقع، علت بروز پوسیدگی، بهداشت ضعیف دندان و عدم استفاده از وسایلی مانند مسواک، خمیردندان، نخ دندان، خلال دندان و دهان شویه مناسب است. اگر پوسیدگی را درمان کنید اما همچنان در رعایت بهداشت کمکاری و اهمال نمایید، احتمال برگشت پوسیدگی همچنان وجود دارد.
به طور طبیعی، اگر بهداشت دندان رعایت شود، بزاق دهان که پر از کلسیم و فسفات است، می‌تواند به مرور زمان از پوسیدگی جلوگیری نموده و حتی پوسیدگی‌های سطحی را درمان نماید. وجود پلاک یا باکتری در سطح دهان، باعث می‌شود بزاق نتواند عملکرد مناسبی داشته باشد و دندان‌ها در خطر پوسیدگی قرار گیرند. در چنین شرایطی، دندان‌ها از شکل و حالت طبیعی خارج شده و برای ترمیم زیبایی آن‌ها، ممکن است به انجام روش‌هایی مانند کامپوزیت دندان نیاز باشد.
علاوه بر بهداشت ضعیف، عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند باعث خرابی دندان شوند. برخی از مهم‌ترین عوامل ایجاد پوسیدگی دندان عبارتند از:
· ابتلا به برخی بیماری‌های خاص مانند دیابت و…؛
· کم شدن میزان تولید بزاق دهان؛
· ابتلا به سندروم خشکی دهان؛
· وجود پلاک و جرم بر روی دندان و سفت شدن پلاک‌ها به طوری که با مسواک قابل حذف شدن نیستند؛
· مصرف بیش از حد مواد غذایی گازدار، اسیدی یا شیرینیجات؛
· مصرف برخی از داروهایی که باعث خشکی دهان یا کاهش کلسیم بزاق می‌شوند؛
· مصرف نوشیدنی‌های الکلی؛
· مصرف دخانیات؛
· مصرف مواد مخدر جویدنی.
اگر به دنبال بهترین و معتبرترین مرکز دندانپزشکی در غرب تهران هستید، به شما پیشنهاد می‌کنیم از خدمات بی‌نظیر کلینیک دندانپزشکی نعمت الهی استفاده نمایید. ما با بیش از 18 سال سابقه و بکارگیری تیم متخصصین دندانپزشک‌مان، بهترین و با کیفیت‌ترین خدمات دندانپزشکی را به شما مراجعین عزیز ارائه می‌دهیم.
نشانه های پوسیدگی دندان
معمولا، علائم اولیه پوسیدگی دندان به صورت ظاهری هستند و فرد با نگاه کردن در آینه، می‌تواند به راحتی تشخیص دهد که مشکلی در دندانش وجود دارد. البته، برخی از علائم نهفته خرابی دندان نیز وجود دارند که فرد نمی‌تواند با نگاه کردن به آینه متوجه آن شود.
به عنوان مثال، افرادی که روکش دندان انجام داده‌اند و به هر دلیلی دندانشان دچار پوسیدگی شده باشد، نمی‌توانند بدون مراجعه به دندانپزشک یا تصویربرداری از دندان، متوجه وجود پوسیدگی در قسمت داخلی یا پایه‌های دندان شوند.
شناخت علائم و نشانه‌های اولیه، به شما کمک می‌کند تا در صورت بروز هرگونه مشکلی، سریعا به دندانپزشک مراجعه نموده و جلوی پیشرفت پوسیدگی را با هزینه و صرف زمان کمتری بگیرید.
برخی از مهم‌ترین علائم خرابی دندان عبارتند از:
- درد: گاهی اوقات در پوسیدگی‌های بین دندانی، بافت لثه درگیر شده و دچار التهاب و عفونت می‌شود. در چنین شرایطی، فرد درد خفیف تا شدیدی را تجربه می‌کند. همچنین، چنانچه پوسیدگی زیاد باشد و عصب دندان را درگیر کند، فرد دچار دردهای شدید می‌شود.
- بد بو شدن دهان: عفونت و التهاب در بافت لثه که معمولا ناشی از پوسیدگی دندان است، می‌تواند منجر به ایجاد بوی بد در دهان شود.
- لکه: معمولا در اوایل پوسیدگی، رنگ قسمت‌های پوسیده دندان روشن‌تر می‌شود. در ادامه با پیشرفت پوسیدگی، ممکن است لکه‌های قهوه‌ای، سیاه، خاکستری و سایر رنگ‌های تیره را بر روی دندان مشاهده نمایید.
- بدمزه شدن بزاق: یکی از علائمی که برخی از افراد پس از پوسیدگی دندان تجربه می‌کنند، ایجاد مزه بد در دهان است.
- سوراخ و حفره‌های دندانی: پوسیدگی باعث نرم و خراب شدن بافت دندان می‌شود و امکان ایجاد حفره و سوراخ وجود دارد.
- ایجاد عفونت: عفونت یکی از علائم شایع پوسیدگی دندان است که بافت‌های نرم دهان مانند لثه را درگیر می‌کند. برخی افراد پس از پوسیدگی، دچار کیست یا آبسه دهان در نزدیکی دندان آسیب دیده می‌شوند.
عدم درمان پوسیدگی دندان چه عوارضی به دنبال دارد؟
چنانچه پوسیدگی در مراحل اولیه تشخیص داده شود، ممکن است برای درمان، به پر کردن یا ترمیم نیازی نباشد و با انجام یک سری اقدامات بهداشتی، بتوان دندان آسیبدیده را ترمیم نمود. در صورت عدم جلوگیری از پیش روی پوسیدگی دندان، این احتمال وجود دارد که پوسیدگی پیشرفت کند و به قسمت ریشه یا عصب دندان برسد.
در چنین شرایطی، فرد درد و ناراحتی شدیدی را تجربه می‌کند و چاره‌ای جز عصبکشی یا کشیدن دندان وجود ندارد. به علت زیاد بودن سطح پوسیدگی در چنین شرایطی، معمولا دندان پزشکان از آمالگام برای پر کردن دندان استفاده می‌کنند. این ماده، رنگ تیره‌ای داشته و می‌تواند ظاهر دندان‌ها و لبخند را عوض کند.
یکی از مشکلاتی که می‌تواند در نتیجه عدم درمان پوسیدگی دندان متوجه فرد شود، وجود کیست و آبسه است. اگر کیست در زیر دندان بوجود آید، احتمال پیشرفت و آلوده کردن سایر دندان‌ها وجود دارد. در نتیجه، ممکن است مجبور شوید به جای یک دندان، دو یا چندین دندان را ترمیم یا عصبکشی نمایید.
روش های جلوگیری از پوسیدگی دندان
گاهی اوقات، به دلیل ابتلا به بیماری‌های خاص یا مصرف برخی از دارو‌ها، حتی با رعایت کامل بهداشت نیز نمی‌توان جلوی پوسیدگی دندان را گرفت؛ اما با انجام برخی از راهکارها، می‌تواند احتمال آن را کمتر نمود و حتی سرعت پیشروی پوسیدگی را به حداقل ممکن رساند.
برخی از راهکارهایی که دندانپزشکان برای جلوگیری از پوسیدگی دندان توصیه می‌کنند عبارتند از:
- حداقل 2 الی 3 بار در روز، به طور کامل تمام سطوح دندان را با مسواک و خمیردندان استاندارد و مناسب بشویید.
- بهتر است خمیردندانی که استفاده می‌کنید حاوی مقدار مناسبی فلوراید باشد.
- اگر بزاقتان اسیدی است و یا به خوردن مواد خوراکی اسیدی علاقه زیادی دارید، بهتر است به طور منظم از دهانشویه استفاده نمایید.
- از نخ دندان برای تمیز کردن فاصله بین دندان‌ها که معمولا محل تجمع غذاها است استفاده کنید.
- مصرف بیش از حد شیرینیجات، ترشیجات و موادی که حاوی قند یا اسید زیاد هستند را به حداقل ممکن برسانید و بلافاصله پس از مصرف شیرینیجات و حداقل نیم ساعت بعد از خوردن مواد اسیدی، از مسواک و نخ دندان استفاده نمایید.
- از وسایل تیز مانند سوزن، جاسوییچی و… برای تمیز کردن دندان‌ها استفاده نکنید.
- به طور منظم، برای انجام چکاپ به دندانپزشک خود مراجعه نمایید.
- برای رفع بیماری‌ها و مشکلاتی که باعث آسیب به دندان می‌شوند، به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
- چنانچه داروهایی مصرف می‌کنید که باعث آسیب رساندن به دندان می‌شوند، می‌توانید با پزشک خود صحبت کنید تا در صورت امکان، داروی جایگزین مناسبی برایتان تجویز نماید.
کلام آخر
همه ما کمابیش در طول زندگی خود، حداقل برای یکبار با مشکل پوسیدگی دندان روبرو می‌شویم. از آنجایی که پوسیدگی دندان می‌تواند در طول زمان پیشرفت نماید و مشکلات دیگری را بوجود آورد، مهم است که به خوبی با علائم و نشانه‌های آن آشنا شده و پس از مشاهده آن‌ها، سریعا به دندانپزشک خود مراجعه نمایید تا با صرف حداقل هزینه‌ها، بتوانید آن را رفع کنید.
ما در کلینیک دندانپزشکی نعمت الهی، انواع خدمات ترمیم و زیبایی دندان مانند پر کردن، عصب کشی، روکش و… را در محیطی استریل، گرم و آرامبخش و به دور از هرگونه عامل استرسزایی ارائه می‌دهیم. شما عزیزان می‌توانید از طریق این لینک (+) جهت رزرو وقت مشاوره و سایر خدمات، با ما در تماس باشید.
