آرتروز فک از بیماری های شایع فکی می باشد که می تواند یک یا هر دو فک را درگیر کند و فک ها نتوانند کارایی خود را به درستی انجام دهند. این بیماری در مفصل فک رخ می دهد و در خانم ها بیشتر از آقایان پدیدار می شود و با دیدن برخی علائم می توانید از شدید شدن این مشکل جلوگیری کنید. در این مقاله به علائم بیماری آرتروز فک و همچنین راه های درمانی آن می پردازیم. با ما همراه باشید.
بیماری آرتروز فک
مفصل فک به نقطه اتصال فک پایین به استخوان گیجگاهی جمجمه گفته می شود که ممکن است در معرض مشکلات زیادی قرار گیرد که آرتروز فک یکی از بیماری های شایع در این قسمت می باشد. در صورتی که مفصل فک دچار مشکل و آسیب شود عمل جویدن غذا به راحتی صورت نمی گیرد و همچنین فک به سختی به اطراف حرکت می کند. بروز آرتروز در قسمت فک ممکن است شدید یا خفیف باشد که با انجام آزمایشاتی می توان آن را تشخیص و درمان کرد.
علائم و نشانه های آرتروز فک
این بیماری علائم زیادی دارد که نسبت به شدت و وخامت اوضاع نشانه های آن نیز متفاوت است. در ادامه به نشانه ها و علائم این بیماری اشاره خواهیم کرد.
- هر وقت فک خود را حرکت می دهید درد به سراغ شما می آید.
- در مفصل فک یا اطراف آن احساس می کنید التهاب ایجاد شده است.
- مفصل به درستی حرکت نمی کند یا به طور کامل قفل می شود.
- در فک احساس حساسیت دارید.
- فک شما صدا تولید می کند.
- فک شما خصوصا در صبح ها سفت است.
- در هنگام جویدن غذا با مشکل مواجه می شوید.
- در اطراف گوش و گردن یا صورت احساس درد دارید.
- دچار سردرد در هنگام حرف زدن یا خوردن می شوید.
- دچار دندان درد می شوید.
در صورت بروز هر گونه از این علائم باید حتما به پزشک مراجعه کنید و سهل انگاری و مهم تلقی نشدن هر کدام از علائم مشکلات بزرگتری را ایجاد می کند که شاید قابل درمان نباشد.
اختلالات گیجگاهی و آرتروز
آرتروز در فک ممکن است موجب ایجاد اختلالات گیجگاهی شود که در صورت مشاهده علائمی چون التهاب مزمن فک، خراب شدن غضروف فک و محدودیت حرکت فک این مشکل رخ داده است که برای دانستن شدت این اختلال نوع آرتروز را باید مورد بررسی قرار داد.
دلایل بروز بیماری
این مشکل در اثر عوامل مختلفی رخ می دهد که در ادامه به بیماری هایی که موجب بروز آرتروز در فک می شوند خواهیم پرداخت.
آرتروز یا استئوآرتریت
آرتروز بیماری مفصلی است که متوجه هر مفصلی نی شود و مفصل پا، فک و … را درگیر می کند. از جمله دلایلی که منجر به بروز این بیماری می شود می توان به استفاده بیش از اندازه از مفصل یا افزایش سن اشاره کرد.
روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی که با نام آرتریت روماتوئید نیز شناخته شده است یک بیماری التهابی مزمن است که ممکن منجر به بروز آرتروز فک شود. این بیماری در دسته بیماری های خود ایمنی قرار دارد و به بافت های سالم بدن آسیب وارد می کند. همچنین مفاصل بدن نیز در معرض حمله قرار دارند و این حمله موجب بروز آرتروز فک می شود.
آرتریت پسوریازیس
افراد مبتلا به بیماری پوستی پسوریازیس بیشتر در معرض بیماری آرتریت پسوریازیس هستند و این بیماری جزئی از بیماری های التهابی مفصلی می باشد که در اثر باز شدن زیاد فک، دندان قروچه، سفت شدن فک و اختلالات گیجگاهی مفصل فک رخ می دهد.
تشخیص بیماری آرتروز فک
برای تشخیص هر بیماری یک سری آزمایشات و عکسبرداری ها انجام می شود تا پزشک اطلاعات دقیقی در دست داشته باشد. این آزمایشات تشخیصی عبارتند از:
آزمایش اشعه ایکس از فک از راه های تشخیصی این بیماری است.
آزمایش سی تی یا توموگرافی کامپیوتری دید بهتری را برای پزشک ایجاد می کنند تا تشخیص مشکل در استخوان های فک و بافت مفصلی به خوبی انجام شود.
همچنین انجام ام آر آی (تصویر برداری تشدید مغناطیسی)مشکلات ایجاد شده در ساختار فک را نمایش می دهد.
چگونگی درمان بیماری
این بیماری راه درمانی ندارد و فقط می توان از تشدید آن جلوگیری نمود. بهتر است برای جلوگیری از آسیب بیشتر به نکات زیر توجه کنید.
- از ایجاد آسیب در فک جلوگیری نمایید.
- قابلیت مدیریت درد را داشته باشید.
- عملکرد فک را حفظ نمایید.
همچنین اقدامات اولیه ای چون استراحت دادن به فک ها، انجام تمرینات فیزیوتراپی، مصرف داروهای ضد التهابی و غیر استروئیدی و استفاده از محافظ دهان برای جلوگیری از دندان قروچه و ساییده شدن دندان ها در شب را جدی بگیرید.
راه های کنترل بیماری
برای کنترل بیماری باید شدت بیماری را کاهش داد و پزشکان اc روش های زیر برای کنترل بیماری کمک می گیرند.
- تحریک الکتریکی
- استفاده از پماد های موضعی
- تزریق استروئید
- تزریق اسید هیالورونیک
- طب سوزنی
همچنین برای کاهش دردهای ناشی از آرتروز فک داروهای خوراکی ای تجویز می شود که شامل داروهای شل کننده عضلانی، داروهای تسکین دهنده درد، داروهای ضد افسردگی و داروهای تعدیل کننده و سرکوب کننده سیستم ایمنی می باشند.
جراحی فک
جراحی فک از عواملی است که موجب درمان آرتروز فک می شود. آرتروسکوپی با روش آرتروسنتز از روش های موفقیت آمیزی است که تهاجم کمتری در بدن ایجاد می کند و موجب درمان می شود.
در این روش جراحی با ایجاد چند سوراخ در بالای مفصل فک و وارد نمودن ابزار پزشکی آرتروسکوپ که مجهز به نور و لنز می باشد پزشک می تواند تصویری درست از فک آسیب دیده داشته باشد و با خارج نمودن بافت آسیب دیده و تغییر شکل مفصل و رفع التهابات مشکل را برطرف کند. همچنین با تزریق مایع آرتروسنتز موادی که در اثر التهاب بر روی مفصل فک ایجاد شده اند را از بین می برد و از فشار وارد می کاهند. همچنین تعویض کلی مفصل فک نیز امکان پذیر می باشد و جراح می تواند به طور کامل مفصل را خارج و مفصل جدید جایگزین کند.
روش های خانگی کاهش درد آرتروز
برای کاهش درد آرتروز فک می توان کارهای زیر را انجام داد.
استراحت دادن به فک
به فک خود استراحت بدهید و زیاد دهان خود را باز و بسته نکنید. غذاهایی مصرف کنید که نیازی به جویدن زیاد نداشته باشند. خوردن غذاهای سفت و چسبنده نیز به هیچ وجه پیشنهاد نمی شود.
کمپرس سرد و گرم
با انجام کمپرس سرد خون در نقطه مورد نظر جریان پیدا نمی کند و موجب کاهش درد می شود. همچنین کمپرس گرم نیز با بهتر شدن روند جریان خون در با فت آسیب دیده موجب بهبود درد می شود.
تمرینات مخصوص فک
وقتی استرس دارید بستن فک بهترین راهکار است. شما با انجام تمریناتی نی توانید درد را کاهش دهید.
ماساژ عضلات فک
ماساژ عضلات فک به بهبود روند جریان خون کمک می کند وشما نی توانید با این کار درد خود را تسکین دهید.
انواع محافظ دهان و راه جلوگیری از تشدید بیماری
محافظ دهان به منظور جلوگیری از سایش و دندان قروچه استفاده می شود و همچنین از حرکتی که موجی اختلال در عملکرد فک می شود جلوگیری می کند. از محافظ دهان در هنگام ورزش کردن و همچنین کاهش خر و پف استفاده می شود. از انواع محافظ دهان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
محافظ پیش ساخته دهان
محافظ های پیش ساخته دهان در داروخانه ها با قیمتی مناسب عرضه می شود و محافظت از دندان های بالایی را به درستی انجام می دهند. این محافظ ها در اندازه های کوچک، متوسط و بزرگ به فروش می رسند.
محافظ دندان boil and bite
این محافظ ها در یک سایز تولید می شود که با قرار دادن در آب داغ می توانید سایز آن را تغییر دهید. به طور کلی می توان گفت محافظ دندان انعطاف پذیری می باشد.
محافظ دهان سفارشی
این محافظ های متناسب با فک هر کس ساخته می شود و در ابتدا اندازه گیری دقیق صورت می گيرد و سپس در لابراتور ساخته می شود.
جمع بندی نهایی
آرتروز فک بیماری است که در مفصل فک رخ می دهد و ممکن است هر دو فک را دچار اختلال و مشکل کند. این بیماری درد شدیدی دارد و بیشتر خانم ها دچار آن می شوند. از جمله علائم این بیماری می توان به حساسیت در فک، درد دندان، درد در گوش و گردن، مشکل در جویدن غذا و … اشاره کرد. برای تشخیص این بیماری نیز پزشک آزمایشات و عکسبرداری تجویز می کند. البته این بیماری فقط با جراحی فک درمان می شود و بقیه راه ها برای کنترل بیماری و کاهش درد هستند.
