جراحی دندان یکی از اصطلاح گسترده می باشد که به طیف وسیعی از اقدامات پزشکی که دندان ها و لثه ها را درگیر می نماید، اشاره خواهد داشت. شامل: کانال ریشه، ایمپلنت و کشیدن دندان عقل می باشد. از روش های نام برده شده جراحی دندان، می توان گفت کشیدن دندان عقل رایج ترین آنها می باشد. در این مقاله ما قصد داریم در مورد انواع جراحی دندان صحبت کنیم و ببینیم در علم دندانپزشکی به چه صورت می باشد. با ما همچنان همراه باشید.
جراحی دندان چیست؟
به تمام عمل هایی که به دلیل پیشگیری از مشکلات و ناهنجاری های دندانی انجام می پذیرد را جراحی دندان می گویند. تمام عمل های ترمیمی و زیبایی دندان را می توان جزو جراحی دندانی دانست. بهتر است این را هم اضافه کنیم که هر کدام وظیفه مختص به خود را داشته و با یکدیگر فرق می نمایند.
چه زمانی دندان احتیاج به جراحی دارد؟
در برخی مواقع ممکن است دندانپزشک بسته به معایناتی که انجام می دهد برای پیشگیری و جلوگیری از پیشرفت آسیب دندان و انتقال آن به سایر دندان ها جراحی را پیشنهاد نماید. از برخی از شرایطی که باعث می شود تا جراحی توسط دندانپزشک توصیه و تجویز گردد به این شرح می باشد:
- پوسیدگی دندان
- بیماری پیشرفته در لثه
- شکستگی فک
- کروز پالپ
- ناهنجاری پاتولوژیک
- دندان های نهفته
- ارتودنسی
- تداخل دندان با پروتزپ
- قبل از رادیوتراپی
انواع جراحی دندان
چندین نوع عمل جراحی دندان توسط دندانپزشک هر ساله قابل اجرا می باشد. از رایج ترین آنها می توان به: پیوند استخوان دندان، جراحی فک اصلاحی، کشیدن دندان، ایمپلنت دندان، جراحی پریودنتال و … اشاره نمود. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره و صحبت خواهیم کرد.
کشیدن دندان
از رایج ترین نوع جراحی توسط دندانپزشک کشیدن دندان (خارج کردن دندان از دهان) می باشد. در صورت: ترومای دندان یا عوارض دندان عقل، داشتن پوسیدگی شدید دندان و بیماری لثه (پریودنتیت) کشیدن دندان توسط دندانپزشک توصیه و تجویز می گردد. البته برخی مواقع کشیدن دندان به منظور آماده سازی بیمار برای استفاده نمودن از پروتزهای مصنوعی و یا سایر وسایل مصنوعی انجام می پذیرد.
ترجیح برخی از دندانپزشکان در این است تا حد توان دندان های طبیعی بیمار حفظ گردد، اما در مواقعی کشیدن دندان به منظور حفظ سلامت کلی دهان و دندان بیمار ضروری خواهد بود. علاوه بر این، برخی از دندانپزشکان، کشیدن دندان عقل را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه به منظور کاهش خطر: تحلیل استخوان، پوسیدگی و … توصیه می نمایند.
پیوند استخوان دندان
از دیگر انواع جراحی دندان می توان به پیوند استخوان اشاره نمود. هنگامی که استخوان در فک از دست برود، پیوند استخوان دندان ضروری از نظر دندانپزشک ضروری خواهد بود. به چند دلیل امکان دارد این اتفاق رخ دهد. زمانی که دندان های طبیعی بیمار وجود دارند، ریشه ها اعصاب فک بیمار را مورد تحریک قرار می دهد.
به مغز بیمار سیگنال خواهد داد که مواد مغذی را به فک شما ارسال نماید و آن را سالم و قوی نگاه دارد. در صورتی که دندانی برای مدتی از دست برود، پوسیدگی استخوان در همان ناحیه رخ خواهد داد، چرا که ریشه ای برای تحریک اعصاب وجود نخواهد داشت. پیوند استخوان دندان تراکم و حجم را در استخوان فک بیمار بازیابی می نماید تا ایمپلنت های دندانی بعدها مکانی برای کاشت داشته باشند.
بعضی اوقات، دندانپزشک امکان دارد یک پیوند استخوان در طول جراحی پریودنتال قرار بدهد. بیماری پیشرفته لثه هم می تواند باعث فرسایش استخوان اطراف دندان بیمار گردد. پیوند استخوان باعث کاهش تحرک شده و پایه محکمی را فراهم می سازد و دندان های بیمار را سالم و قوی نگاه می دارد.
ایمپلنت های دندانی از انواع جراحی دندان
ایمپلنت های دندانی هم می تواند جزوی از جراحی دندانی باشد. به طور گسترده ای ماندگارترین و قابل اطمینان ترین گزینه جایگزینی دندان در دسترس می باشند. این پایه های نخی کوچک ساخته شده از زیرکونیوم یا تیتانیوم درجه پزشکی، به منظور جایگزینی ریشه دندان های از دست رفته در فک بیمار تعبیه گردیده است. زمانی که ایمپلنت ها بهبود پیدا کردند، می توان آن ها را با کمک بریجهای دندانی، روکشهای دندان یا دندان مصنوعی ترمیم نمود.
جراحی پریودنتال
در صورتی که بیمار پریودنتیت شدید یا متوسط دارد، متخصص لثه امکان دارد درمان بیماری لثه را سفارش و تجویز نماید. در طی این روش، برش هایی در امتداد خط لثه ایجاد می گردد و بافت به طور موقت از دندان های بیمار دور می گردد. پس از آن جراح ریشه های دندان بیمار را تمیز کرده و باکتری ها و پلاک هایی را که در زیر لثه های بیمار جمع گردیده را پاکسازی می نماید. در آخر هم، بافت لثه در جای خود قرار گرفته و بخیه می گردد.
تحلیل لثه، گاهی اوقات می تواند در نتیجه پریودنتیت ایجاد شود. در این موارد امکان دارد به پیوند لثه احتیاج باشد. در طی انجام این روش، جراح ناحیه از دست رفته بافت را با بافت اهدا کننده تقویت می نماید.
چه زمانی باید به دندانپزشک خود مراجعه نمود؟
اگر دچار لثه، دندان یا فک درد شدید، سریعا از دندانپزشک خود وقت ملاقات گرفته و مشکل پیش آماده را شرح دهید. در صورتی که اخیراً تحت عمل جراحی دهان قرار گرفته اید و دردی حس می کنید و با مصرف دارو از بین نرفته، تب دارید و … سریعا با جراح دندانپزشک خود تماس گرفته و مشکل پیش آماده را شرح دهید. این علائم هشدار دهنده امکان دارد نشان دهنده عفونت در دهان و دندان باشد که بایستی به سرعت برای درمان اقدام گردد.
نکات مهم پس از جراحی دندان
- از مصرف سیگار خوداری گردد.
- به بهداشت دهان و دندان توجه گردد.
- رژیم غذایی مناسب داشته باشید.
- در صورت امکان مسواک و نخ دندان فراموش نگردد.
- در صورتی که نتوان از مسواک و نخ دندان استفاده کرد از محلول شوینده دهان و دندان استفاده گردد.
- مراجعه به دندانپزشکی در زمان تعیین شده.
- مراقبت های شش ماهه توسط دندانپزشک
آیا جراحی دندانی احتیاج به بخیه وجود دارد؟
در برخی از جراحی های دندانی احتیاجی به انجام بخیه وجود نخواهد داشت. اما خوب در برخی از جراحی ها ممکن است بخیه انجام گیرد. برخی از بخیه ها جذبی بوده و احتیاجی به کشیدن آن نخواهد بود اما در بعضی مواقع از بخیه های جذبی استفاده نشده و باید برای کشیدن بخیه به دندانپزشکی مراجعه نمود.
هزینه انواع جراحی دندان
در رابطه با هزینه جراحی دندان باید بگوییم بسته به نوع آسیبی که به دندان وارد شده و همچنین نوع جراحی می تواند هزینه جراحی متفاوت باشد. همچنین تخصص و سابقه دندانپزشک و همچنین محیط سکونت هم می تواند روی قیمت تمام شده این نوع جراحی تاثیر بگذارد.
جمع بندی انواع جراحی دندان
در برخی مواقع امکان دارد دندانپزشک شما تجویز به جراحی دندان نماید. این در مواقعی است که دیگر نمی توان کاری برای دندان آسیب دیده نمود و یا تنها روش درمان جراحی دندان می باشد.