کرم دندان چیست و چه مضراتی دارد؟ 3 راه درمان

کرم دندان چیست و چه مضراتی دارد؟ 3 راه درمان

کرم دندان یکی از مشکلات رایج دهان و دندان است که می تواند منجر به درد، التهاب، تغییر رنگ و حتی از دست دادن دندان شود. کرم دندان به وجود آمدن حفره های کوچک و عمیق در سطح دندان است که باعث تخریب بافت های دندانی می شود. کرم دندانی معمولا به علت نقص در بهداشت دهان و دندان، مصرف بیش از حد شکر و نوشیدنی های گازدار، کمبود فلوراید و ژنتیک ایجاد می شود. کرم خوردگی اگر در مراحل اولیه تشخیص و درمان نشود، می تواند منجر به عواقب جدی برای سلامت دهان و دندان و حتی بدن کل شود.

در این مقاله به شما می گوییم که کرم دندان چیست، چه نشانه هایی دارد، چگونه می توان از آن پیشگیری کرد و چه راه هایی برای درمان آن وجود دارد. همچنین به شما معرفی می کنیم که چه داروهای گیاهی برای کرم دندان مفید هستند. پس با ما همراه باشید.

کرم دندان چیست؟

کرم دندان یک بیماری است که در آن باکتری های موجود در دهان با شکر و نشاسته های موجود در غذاها و نوشیدنی هایی که ما مصرف می کنیم، ترکیب می شوند و یک لایه چسبنده و نازک به نام پلاک روی دندان ها ایجاد می کنند. پلاک حاوی اسیدهایی است که می توانند بافت های دندانی را حل کنند و حفره هایی در آنها ایجاد کنند. این حفره ها کرم دندان نامیده می شوند. کرم دندان می تواند در هر قسمت از دندان ایجاد شود، اما معمولا در نواحی که دسترسی مسواک به آنها کمتر است، مانند فیسورها (شکاف های کوچک روی سطح دندان)، بین دندان ها و نزدیک لثه ها بیشتر دیده می شود.

کرم دندان اگر در مرحله اولیه باشد، فقط بافت مینای دندان را تخریب می کند و می توان با مراقبت های دندانپزشکی و بهداشت مناسب دهان و دندان آن را جلوگیری کرد. اما اگر کرم دندان عمیق تر شود و به بافت دنتین (لایه زیرین مینا) و سپس به بافت پالپ (لایه حاوی عروق و اعصاب دندان) برسد، می تواند درد شدید، التهاب، عفونت و نکروز (مرگ بافت) دندان را ایجاد کند. در این صورت، ممکن است نیاز به ریشه درمانی، ترمیم دندان با پروتز یا حتی کشیدن دندان باشد.

نشانه های کرم دندان چیست؟

کرم دندان ممکن است در ابتدا هیچ نشانه یا علامت خاصی نداشته باشد و فقط با معاینه دندانپزشکی قابل تشخیص باشد. اما با پیشرفت کرم دندان، ممکن است برخی از نشانه های زیر را تجربه کنید:

  • درد دندان: درد دندان معمولا زمانی ایجاد می شود که کرم دندان به بافت دنتین یا پالپ برسد و باعث تحریک عصب دندان شود. درد دندان ممکن است به صورت مداوم یا موقتی باشد و با خوردن یا نوشیدن چیزهای شیرین، ترش، سرد یا گرم تشدید شود.
  • لکه ها و تغییر رنگ دندان ها: کرم دندانی ممکن است رنگ دندان را به سفید، سیاه، قهوه ای یا زرد تغییر دهد. این تغییر رنگ ممکن است در سطح کل دندان یا در نقطه ای خاص از دندان دیده شود.
  • حساسیت دندان: حساسیت دندان زمانی ایجاد می شود که بافت دنتین دندان در معرض هوا، غذا یا نوشیدنی قرار بگیرد. حساسیت دندان ممکن است باعث شود که شما در هنگام خوردن یا نوشیدن چیزهای سرد، گرم، ترش یا شیرین، یک حس ناخوشایند یا سوزشی در دندان خود احساس کنید.
  • خونریزی یا التهاب لثه: خونریزی یا التهاب لثه ممکن است باعث شود که لثه های شما قرمز، متورم، نرم و دردناک شوند و در هنگام مسواک زدن یا خوردن، خون بریزند.

راه های پیشگیری

بهترین راه برای جلوگیری، رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان است. برای این منظور، شما باید به موارد زیر توجه کنید:

  • مسواک زدن دو بار در روز: مسواک زدن دو بار در روز، یک بار صبح و یک بار شب، یکی از مهمترین عوامل پیشگیری است. مسواک زدن باعث می شود که پلاک و باکتری های موجود روی دندان ها و لثه ها پاک شوند و از تخریب بافت های دندانی جلوگیری شود. برای مسواک زدن، شما باید از یک مسواک با سر متوسط و ملایم و خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید. همچنین باید مسواک خود را هر سه ماه یک بار عوض کنید.
  • نخ دندان کشیدن روزانه: نخ دندان کشیدن باعث می شود که پلاک و باکتری های موجود بین دندان ها و در نواحی که مسواک به آنها دسترسی ندارد، برداشته شوند و از ایجاد کرم دندان در این نواحی جلوگیری شود. برای نخ دندان کشیدن، شما باید از یک نخ دندان با کیفیت و مناسب برای فاصله دندان های خود استفاده کنید. همچنین باید به طور ملایم و با حرکات رفت و برگشتی نخ دندان را بین دندان ها حرکت دهید و از فشار زیاد بر روی لثه ها خودداری کنید.
  • دهانشویه استفاده کردن: دهانشویه باعث می شود که باقیمانده پلاک و باکتری های موجود در دهان شما شسته شوند و از ایجاد بوی بد دهان و کرم دندان جلوگیری شود. برای دهانشویه استفاده کردن، شما باید از یک دهانشویه حاوی فلوراید و بدون الکل استفاده کنید. همچنین باید دهانشویه را بعد از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به مدت ۳۰ ثانیه در دهان خود حرکت دهید و سپس آن را قورت دهید.
  • معاینه دندانپزشکی منظم: معاینه دندانپزشکی منظم باعث می شود که وضعیت دهان و دندان شما بررسی شود و اگر کرم دندان یا هر مشکل دیگری وجود داشته باشد، در مراحل اولیه تشخیص و درمان شود. برای معاینه دندانپزشکی منظم، شما باید حداقل هر شش ماه یک بار به دندانپزشک خود مراجعه کنید و از خدمات مانند پاکسازی دندان، رادیوگرافی دندان و فلوراید تراپی استفاده کنید.
  • کاهش مصرف شکر و نوشیدنی های گازدار: شکر و نوشیدنی های گازدار باعث می شوند که اسیدیته دهان شما افزایش یابد و باکتری های موجود روی دندان ها را تغذیه کنند. این باعث می شود که پلاک و کرم ها سریعتر ایجاد شوند. برای کاهش مصرف شکر و نوشیدنی های گازدار، شما باید از خوردن یا نوشیدن آنها بین وعده های غذایی خودداری کنید و به جای آنها از آب، شیر، چای یا آب میوه طبیعی استفاده کنید. همچنین باید بعد از خوردن یا نوشیدن شکر یا نوشیدنی های گازدار، دهان خود را با آب بشویید یا مسواک بزنید.
  • مصرف مواد غذایی سالم: مواد غذایی سالم باعث می شوند که سلامت دهان و دندان شما حفظ شود و از تخریب بافت های دندانی جلوگیری شود. برای مصرف مواد غذایی سالم، شما باید از خوردن مواد غذایی حاوی کلسیم، فسفر، ویتامین D و فلوراید استفاده کنید. این مواد غذایی می توانند به تقویت مینا و دنتین دندان کمک کنند و از ایجاد کرم دندان جلوگیری کنند. برخی از مواد غذایی حاوی این مواد عبارتند از: شیر، پنیر، ماست، بادام، سویا، سبزیجات برگی سبز، ماهی، تخم مرغ، گوشت و آب حاوی فلوراید. همچنین باید از خوردن مواد غذایی حاوی فیبر، مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل، استفاده کنید. این مواد غذایی می توانند به تمیز کردن دندان ها و لثه ها کمک کنند و از ایجاد پلاک و کرم دندان جلوگیری کنند.

علت کرم دندانی چیست؟

کرم دندان معمولا به علت چهار عامل اصلی ایجاد می شود. این عوامل عبارتند از:

  • باکتری ها: باکتری ها موجودات ریزی هستند که به طور طبیعی در دهان ما زندگی می کنند. باکتری ها می توانند با شکر و نشاسته های موجود در غذاها و نوشیدنی هایی که ما مصرف می کنیم، ترکیب شوند و پلاک را ایجاد کنند. پلاک حاوی اسیدهایی است که می توانند بافت های دندانی را حل کنند و کرم دندان را ایجاد کنند.
  • شکر و نشاسته: شکر و نشاسته مواد غذایی هستند که می توانند با باکتری های موجود در دهان ما ترکیب شوند و پلاک را ایجاد کنند. شکر و نشاسته می توانند اسیدیته دهان را افزایش دهند و باعث تخریب بافت های دندانی شوند. شکر و نشاسته معمولا در مواد غذایی مانند شیرینی، شکلات، آب نبات، نان، بیسکویت، برنج، ماکارونی و نوشیدنی های گازدار و شیرین یافت می شوند.
  • فلوراید: فلوراید یک ماده معدنی است که می تواند به تقویت مینا دندان کمک کند و از ایجاد کرم دندان جلوگیری کند. فلوراید می تواند با خوردن مواد غذایی حاوی فلوراید، مانند آب، شیر، چای و ماهی، یا استفاده از خمیر دندان و دهانشویه حاوی فلوراید، به دندان ها رسیده و با بافت مینا ترکیب شود. این باعث می شود که مینا مقاومت بیشتری در برابر اسیدها و باکتری ها داشته باشد و از تخریب آنها جلوگیری شود. اما اگر میزان فلوراید بیش از حد باشد، ممکن است باعث ایجاد لکه های سفید یا قهوه ای روی دندان ها شود که به نام فلوروزیس شناخته می شود.
  • ژنتیک: ژنتیک یکی دیگر از عواملی است که می تواند بر ایجاد کرم دندان تأثیر داشته باشد. ژنتیک می تواند شکل، اندازه، تراکم و مقاومت دندان ها را تعیین کند. برخی از افراد ممکن است به دلیل ژنتیک، دندان هایی داشته باشند که بیشتر در معرض ایجاد کرم دندان هستند. برای مثال، برخی از افراد ممکن است دندان هایی داشته باشند که فیسورهای عمیق تر یا مینای ضعیف تری داشته باشند. این افراد باید بیشتر به بهداشت دهان و دندان خود توجه کنند و از خدمات دندانپزشکی مانند پر کردن فیسورها یا مهره زدن دندان استفاده کنند.

3 راه درمان کرم دندان

کرم دندان اگر در مراحل اولیه باشد، می توان با رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان و استفاده از مواد حاوی فلوراید، آن را جلوگیری کرد. اما اگر کرم دندان عمیق تر شده باشد، ممکن است نیاز به درمان دندانپزشکی باشد. برای درمان کرم دندان، ممکن است از روش های زیر استفاده شود:

  1. ترمیم دندان: ترمیم دندان یکی از روش های درمان کرم دندان است که در آن دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مناسب، قسمت تخریب شده دندان را برداشته و آن را با یک ماده ترمیم کننده، مانند کامپوزیت، آمالگام، سرامیک یا طلا، پر می کند. ترمیم دندان باعث می شود که شکل و عملکرد دندان بازگردد و از تخریب بیشتر آن جلوگیری شود.
  2. ریشه درمانی: ریشه درمانی یکی دیگر از روش های درمان کرم دندان است که در آن دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مناسب، بافت پالپ دندان را که حاوی عروق و اعصاب است، برداشته و کانال ریشه دندان را پاک می کند. سپس کانال ریشه دندان را با یک ماده مانند گاتاپرچا پر می کند و روی آن یک ترمیم یا تاج قرار می دهد. ریشه درمانی باعث می شود که درد و عفونت دندان برطرف شود و از از دست دادن دندان جلوگیری شود.
  3. کشیدن دندان: کشیدن دندان یکی دیگر از روش های درمان کرم دندان است که در آن دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مناسب، دندان را از ریشه جدا می کند و از دهان بیرون می آورد. کشیدن دندان معمولا زمانی انجام می شود که دندان به حدی تخریب شده باشد که قابل ترمیم یا ریشه درمانی نباشد. کشیدن دندان باعث می شود که درد و عفونت دندان برطرف شود، اما ممکن است باعث ایجاد فضای خالی بین دندان ها و اختلال در جویدن و گفتار شود. برای جبران این مشکل، ممکن است نیاز به استفاده از پروتز دندان یا ایمپلنت دندان باشد.

داروهای گیاهی برای کرم خوردگی

برخی داروهای گیاهی ممکن است به عنوان درمان کمکی برای کرم دندان موثر باشند، اما قبل از استفاده از آنها بهتر است با پزشک یا دندانپزشک خود مشورت کنید. در زیر چند داروی گیاهی معمول برای کرم دندان ذکر شده است:

1. نعناع: این روغن طبیعی ممکن است به عنوان مسکن و ضد التهاب برای کاهش درد دندان مفید باشد. می‌توانید چند قطره روغن نعناع را به آب بزنید و آن را بر روی دندان دردگیر استفاده کنید.

2. زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است و ممکن است در کاهش درد دندان موثر باشد. 

3. میخک

4. چای سبز: چای سبز دارای خواص ضد التهابی است و ممکن است به کاهش التهاب دندان کمک کند. می‌توانید یک کیسه چای سبز را در آب جوش حل کرده و به صورت گرم بر روی دندان دردگیر نگه دارید.

توجه داشته باشید که این داروهای گیاهی تنها به عنوان راهکارهای موقت و کمکی برای کاهش درد هستند و درمان موثری برای کرم دندان نیستند. در صورتی که دارای کرم دندان هستید، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا بهترین درمان ممکن را دریافت کنید.

دیدگاه خود را بنویسید

مشاوره رایگان و تماس