اینبار در کلینیک دندانپزشکی ما به سراغ یکی دیگر از مشکلات دندانی به نام فرسایش مینا دندان رفته ایم و می خواهیم ببینیم این مشکل چیست و چگونه می توان به درمان آن پرداخت. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
در رابطه با دندانپزشکی زیبایی و ترمیمی می توانید از کلینیک دندانپزشکی نعمت الهی وقت گرفته و با کیفیت ترین و بهترین روش های درمان دندانپزشکی زیبایی را مشاوره بگیرید. دندانپزشکی نعمت الهی ارائه دهنده انواع درمان های دندانپزشکی از قبیل: زیبایی دندان، بلیچینگ دندان، جراحی دندان، ایمپلنت دندان و کشبدن دندان و پروتز دندان … با هزینه ای مقرون به صرفه می باشد.
فرسایش مینا
فرسایش مینا که به عنوان فرسایش دندان هم شناخته می شود، هنگامی رخ خواهد داد که مواد اسیدی اقدام به ازبین بردن مینای دندان (لایه بیرونی دندان) می نمایند.
این فرسایش یک فرآیند شیمیایی بوده که لایه های حساس تر دندان همچون عاج را در معرض دید قرار خواهد داد. البته بگوییم که این شامل باکتری نبوده است.
در کشورهای پیشرفته همچون آمریکا، فرسایش مینای دندان به عنوان دومین بیماری شایع در میان نوجوانان شناخته می شود. آن هم به لین دلیل می باشد که مصرف بسیار نوشابه، نوشیدنی های ورزشی و آب میوه با سطح pH پایین در بین جوانان بسیار شایع است.
به همین جهت پوسیدگی دندان (حفره) به عنوان شایع ترین بیماری در بین نوجوانان شناخته می شود.
انواع فرسایش مینای دندان
حال که تا حدودی با فرسایش مینای دندان آشنا شدیم بهتر است ببینیم انواع فرسایش مینا به چه صورت می باشد.
فرسایش مینا می تواند هم بر روی دندان های عقب (مولر) و هم بر روی دندان های جلو (ثنایا و نیش) ایجاد کردد.
از رایج ترین انواع فرسایش مینای دندان می توان به این موارد اشاره داشت:
فرسایش مینای اکلوزال: سطح جویدنی دندان های عقبی من جمله دندان های آسیاب پایین و بالا را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
فرسایش مینای کام: در نزدیک ترین سطح دندان به کام بوجود می آید. به طور معمول بر روی دندان های جلو تاثیر بسیاری خواهد گذاشت.
فرسایش پیشرفته مینا: عاج زیرین را کنده و متلاشی می نماید.
فرسایش مینای دندان به چه صورت رخ می دهد؟
در ادامه شما را با ۲ مرحله از فرسایش مینا آشنا می سازیم، همچنان با کلینیک دندانپزشکی گلدمد همراه باشید.
هنگامی که یک ماده فرساینده همچون قند یا اسیدیته با دندان تماس پیدا می نماید، سطح دندان اقدام به حل شدن می نماید.
اسیدهای این ماده بافت های زیر دندان که با نام اج معروف هستند و مینای دندان را از بین خواهد برد. این فرآیند موجب فرسایش مینای دندان می گردد.
1_ فرسایش مینای دندان
در مراحل ابتدایی، فرسایش دندان تنها روی مینای دندان تاثیر خواهد گذاشت. مینای دندان سطح سخت و معدنی بوده که دندان ها را پوشانده و از دندانها محافظت می نماید.
اسیدها حمله ور به مینای دندان شده و استحکام دندان ها را کاهش خواهند داد. با گذشت زمان، خارجی ترین لایه دندان اقدام به ساییدگی خواهد کرد.
دندان ها هم شفاف تر و نازک می گردند، و در نتیجه ضایعات فرسایشی ایجاد می گردند.
2_ فرسایش عاج
عاج (لایه دوم دندان) فرآیند فرسایش متفاوتی نسبت به مینای دندان داشته، فرسایش مینای دندان منجر به از بین رفتن سطح بافتی در لایه خارجی دندان می گردد. همچنین فرسایش می تواند به دمینرالیزه شدن عاج و از بین رفتن دائمی ساختار دندان گردد.
کریستال های کوچکی که در عاج موجود هستند به سرعت حل می گردند. هنگامی که عاج نمایان می گردد، مشخص می نماید و تغییر رنگ دندان رخ خواهد داد.
علائم فرسایش مینای دندان
فرسایش مینا هم می تواند با علائمی رخ نشان دهد. از علائم رایج فرسایش زودرس مینای دندان ممکن است شامل موارد زیر گردد:
- لکه های ابریشمی، براق یا صاف روی دندان ها
- دندان های کمی شفاف
- شیار زدن در نواحی گاز گرفتن دندان
- دندان های گرد (برآمدگی های مینا از بین رفته و در نتیجه سطح صاف تر ایجاد می گردد)
از علائم رایج فرسایش پیشرفته مینا هم می توان به این موارد اشاره نمود:
- تغییر رنگ دندان زرد (به دلیل نمایان گردیدن عاج)
- حساسیت دندان به مواد گرم، سرد یا حتی شیرین
- حجامت روی سطح جونده دندان
چه چیزی منجر به فرسایش مینای می شود؟
فرسایش مینای ممکن است از عوامل درونی یا بیرونی نشأت گرفته باشد و فرسایش درونی ناشی از بازگشت اسیدهای معده به حفره دهان می باشد.
فرسایش بیرونی به علت عوامل خارجی می باشد که دندان ها را در معرض خطر اسیدی قرار خواهد داد.
این عوامل به این شرح است:
- سبک زندگی
- رژیم غذایی
- عوامل محیطی (آب استخر و اسیدهای موجود در هوا)
- عوامل شغلی (دود)
موادی که منجربه فرسایش مینای دندان می گردند.
مواد شیرین و اسیدی منجر به فرسایش مینای دندان می گردند. این ماده مینای دندان را نرم نموده که منجر می‌شود با ساییدگی (براکسیسم) یا سایش (فرسایش) به راحتی از بین بروند.
البته مهم می باشد که از چرخاندن یا در تماس نگاه داشتن مواد اسیدی و ساینده با دندان خودداری گردد. این نوشیدنی ها و غذاها هر چند محدود شامل این موارد می باشد:
- نوشابه های گازدار (نوشابه)، نوشابه های رژیمی و دیگر نوشابه های گازدار
- آب میوه های سیتریک همچون لیموناد و آب پرتقال
- دیگر نوشیدنی های میوه ای
- نوشیدنی های انرژی زا، نوشیدنی های ورزشی و نوشیدنی سیب
- بستنی و آب نبات
- نشاسته های سفید، همچون انواع خاصی از ماکارونی و نان
- غذاهای اسیدی همچون مرکبات، انواع توت ها و سیب
- اسید سیتریک، اسید فسفریک و سیترات سدیم
- قرص های جویدنی ویتامین C
همه این غذاها و نوشیدنی های نام برده شده می توانند منجر به ایجاد حفره در دندان ها گردند، به خصوص هنگامی که مسواک کردن و نخ دندان کشیدن نادیده گرفته شود.
دیگر عوامل خطر برای فرسایش مینای دندان
فرسایش دندان به طور معمول توسط قندها و مواد با سطح pH پایین (نوشیدنی ها و غذاهای اسیدی) ایجاد می گردد.
استفراغ مکرر، رفلاکس اسید، شرایط پزشکی و بهداشت نامناسب دهان و دندان هم می تواند به فرسایش دندان تبدیل گردد.
همچنین خشکی دهان که یک بیماری دهانی غیر خطرناک می باشد هم می تواند منجر به فرسایش مینا گردد.
عوارض جانبی برخی از داروها هم می تواند منجر به ایجاد فرسایش مینای دندان گردد. از جمله این داروها می توان به: مواد افیونی و داروهای شیمی درمانی، آسپرین و دیورتیک ها اشاره نمود.
فعالیت های بدنی هم می تواند جریان بزاق را کاهش داده و باعث کم آبی در بدن و در نتیجه فرسایش مینای دندان گردد.
درمان فرسایش مینای دندان
برای درمان فرسایش مینا دندان گزینه های درمانی وجود داشته است. اما خوب در صورتی که عاج در معرض قرار گرفته باشد، درمان آن به صورت ترمیمی می باشد.
از گزینه های درمانی برای فرسایش مینا می توان به این درمان ها اشاره نمود:
پر نمودن حفره برای زمانی که فرسایش به صورت خفیف است.
ونیرها برای زمانی که فرسایش به صورت شدید می باشد.
روکش های دندانی به منظور زمانی که فرسایش به صورت پیشرفته باشد.
آیا در صورت فرسایش مینای دندان امکان رشد دوباره مینا دندان وجود دارد؟
مینای دندان یک بافت سخت در بدن می باشد و متأسفانه باید بگوییم، این بافت زنده نبوده، پس به طور طبیعی رشد دوباره آن وجود ندارد. هنگامی که مینای دندان دچار فرسایش قرار می گیرد، حتی با کمک خمیر دندان مخصوص هم دیگر نمی توان به رشد آن کمک نمود.
با این اوصاف یک راه وجود دارد و آن هم درمان دندان ها و بازسازی آنها با کمک دندانپزشک.
در آخر
فرسایش یکی از شایع ترین مشکلات دندانی می باشد و طبق تعریف انجام شده، به این معنی می باشد که مینای دندان قبلاً فرسوده گردیده است. متأسفانه از دست رفتن مینای دندان غیر قابل برگشت می باشد و فقط می توان با کمک دندانپزشک اقدام به احیای دوباره دندان نمود و دیگر نمی توان باعث رشد دوباره مینای دندان شد. شما می توانید با انجام چند نکته مراقبتی از فرسایش مینای دندان خود جلوگیری نمایید.
این نکات عبارتند از: مسواک کردن روزانه با خمیر دندان دارای فلوراید، نخ دندان کشیدن به صورت مرتب، استفاده از دهان شویه، استفاده از خمیر دندان تقویت کننده مینای دندان، خوداری از مصرف غذاها و نوشیدنی های دارای قند بالا و اسیدیته و … .
