پوسیدگی دندان به آسیب‌هایی گفته میشود که به تدریج وارد مینای دندان شده و دندان فرد را خراب می‌کند. به عبارتی مرحله اصلی خراب شدن و پوسیدگی دندان را باکتری‌ها انجام می‌دهند. باکتری‌ها اسید‌هایی را تولید نموده و آن اسید‌ها به مینای دندان وارد گشته و روند پوسیدگی آغاز می‌گردد. اگر پوسیدگی شدت یابد، در دندان شما و درمان ریشه عفونی سوراخی ایجاد میشود. در موارد حاد که با بی‌تفاوتی فرد نسبت به درمان همراه بوده است، ریشه‌ی دندان‌ها پوسیده شده و پزشک باید فرآیند عصب کشی را برای خارج کردن پوسیدگی‌های عمقی آغاز نماید. هر چه دیرتر برای درمان خرابی دندان‌های خود اقدام نمایید، روند درمان پیچیده‌تر شده و هزینه‌هایتان نیز با جراحی لثه با لیزر بیشتر میشود.
علت پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان علل مختلفی دارد. رایج‌ترین علت پوسیدگی و خرابی دندان، عدم مراقبت صحیح از دندان هاست. فرد به طور مرتب بعد از هر وعده‌ی غذایی دندان‌های خود را نخ نمی‌کند و مسواک نمی‌زند.
همچنین شما باید برای ضد عفونی کردن دهان و دندان‌های خود از دهانشویه استفاده نمایید. ولی بسیاری از افراد این کار را انجام نمی‌دهند. برخی غذا‌ها نیز ممکن است باعث آسیب به مینای دندان‌ها شود. مصرف بی‌رویه شکلات و شیرینی جات که در میان وعده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، یکی از علت‌های آسیب به دندان‌ها به شمار می‌رود. در حالت کلی باید اصول تغذیه‌ای درستی را در پیش بگیرید و اگر می‌خواهید که دندانهایتان دیرتر خراب شود، بهتر است کمتر شیرینی جات مصرف کنید.
علت دیگر پوسیدگی و خرابی دندان‌ها، طولانی شدن مدت ارتودنسی بوده زیرا فرد در مسواک زدن و کنترل وضعیت دندان‌های خود با محدودیت‌هایی مواجه می‌باشد.
یکی دیگر از علل پوسیدگی دندان، کمبود برخی ویتأمین‌ها از جمله ویتامین D است. کمبود ویتامین D منجر به پوسیدگی دندان میشود. با پروتز دندان مصنوعی قابل جبران است.
علائم و نشانه‌ها
پوسیدگی دندان‌ها با علامت‌ها و نشانه‌هایی همراه می‌باشد. برخی اوقات ممکن است شما علائمی را احساس نکنید. ولی غالبا افراد علائم زیر را تجربه می‌کنند.
· دندان درد (در حالت عادی دندانهایتان درد می‌کند بدون آن که غذایی را میل کنید و یا نکنید. )
· حساسیت دندان به شیرینی جات، به طوری که وقتی شیرینی و انواع خوراکی‌های شیرین را میل می‌کنید دندانهایتان درد می‌گیرد.
· ایجاد لکه‌های سفید یا قهوه‌ای بر روی سطح دندان
· ایجاد یک حفره داخل دندان
· عفونتی که می‌تواند منجر به تشکیل آبسه شود. آبسه می‌تواند درد، تورم صورت و تب را در فرد ایجاد نماید.
· خوردن برخی غذا‌های گرم و سرد نیز حس حساسیت را در دندان‌ها ایجاد نموده که زنگ خطری برای آغاز پوسیدگی دندان هاست. برای دندانپزشکی در غرب تهران با ما تماس بگیرید.
انواع پوسیدگی دندان
پوسیدگی ریشه دندان که به زبان انگلیسی روت نامیده میشود، پوسیدگی‌ها به ریشه‌های دندان نفوذ پیدا کرده و دندانپزشک باید برای پر کردن دندان‌ها باید در ابتدا ریشه‌ها را خالی از پوسیدگی کند.
ریشه‌های دندان‌ها معمولاً، تک کاناله، دو کاناله و سه کاناله بوده و برای برخی دندان‌های عقل تا چهار کانال نیز می‌رسد. ابتدا کانال‌های دندان از پوسیدگی خالی میشود و داخل آن با موادی پر میشود. و پس از پر شدن ریشه حالا مجدداً پزشک روی دندان‌ها را با آمالگام یا کامپوزیت به خوبی می‌پوشاند.
به عبارتی برای دسترسی به ریشه‌های دندان، با مته‌ای مخصوص سطح دندان تراشیده شده و پس از فرایند پر کردن ریشه‌ها مجدداً سطح دندان‌ها بازسازی می‌شوند.
پوسیدگی زودرس کودکی که بر این اساس دندان‌ها در معرض کربوهیدرات قرار می‌گیرند. وقتی که کودک در مدت زمانی طولانی شیشه شیر را داخل دهان خود نگه می‌دارد، این فرآیند موجب تشکیل پلاک شده و دندان را مستعد پوسیدگی می‌نمایند. مصرف برخی دارو‌ها نیز منجر به پوسیدگی سطحی میشود.
پیشگیری از پوسیدگی دندان
برای این که دندان هایتان دچار پوسیدگی نشود باید حتماً سبک زندگی خود را به گونه‌ای ترتیب دهید تا بخشی از روز را به دندان هایتان اختصاص دهید. همچنین باید از مصرف برخی خوراکی‌ها نیز خودداری نمایید برای تجربه دندانپزشکی بدون درد وقت خود را رزور نمایید.
جلوگیری از پوسیدگی دندان
· پرهیز از مصرف سیگار و مشروبات الکلی و قلیان
· انجام آزمایش چکاپ سالیانه برای بررسی میزان ویتأمین‌های بدن و این که هر کدام به چه سطحی رسیده‌اند
· بعد از مصرف شکلات و شیرینی جات بلافاصله دندان‌های خود را مسواک بزنید
· هر شب قبل از خواب دندان‌های خود را نخ دندان کشیده و نگذارید که ذره‌ای از مواد غذایی در لای دندانهایتان قرار بگیرد.
· از فلوراید و انواع ضدعفونی‌کننده‌های دندان برای جلوگیری از ایجاد پلاک استفاده کنید
· مصرف نوشابه و نوشیذنی‌های حاوی قند زیاد را به حداقل برسانید
· اگر به بیماری رفلاکس معده و اسید معده مبتلا هستید، حتماً خود را درمان کنید. زیرا رفلاکس معده در صورت برگشت به دهان مینای دندان‌ها را با آسیب‌هایی جدی مواجه می‌نماید.
· کمبود برخی مواد معدنی منجر به پوسیدگی دندان‌ها میشود. در این خصوص با کارشناس تغذیه مشورت نمایید.
· برخی بیماری های خاص مثل سرطان، منجر به آسیب دندان‌ها میشود.
· هر شش ماه یک بار برای بررسی کلی دندان‌ها نزد دندانپزشک بروید.
حتماً باید موارد فوق را رعایت نماید. چه در هنگام سفر و چه در محل کار حتماً باید زمان‌هایی هر چند کوتاه را برای دندان‌های خود اختصاص دهید.
درمان
دندانپزشکان با استفاده از دو ماده به ترمیم دندان‌ها می‌پردازند. ابتدا پزشک برای تشخیص شدت پوسیدگی عکس OPG را تجویز می‌نماید. در عکس به طور دقیق مشخص خواهد شد که دندان‌ها به عصب کشی احتیاجی دارد یا خیر. اگر پوسیدگی سطحی باشد، جراح دندانپزشک سیاهی‌های ایجاد شده بر روی دندان را تراش خواهد داد و با مواد آمالگام و کامپوزیت به ترمیم آن‌ها خواهد پرداخت. به عبارتی پس از تراش دادن با مته، قسمت‌های برداشته شده با مواد همرنگ دندان که کامپوزیت نامیده میشود، پر خواهد شد.
برای برخی پوسیدگی‌های عمیق که مینای دندان به شدت آسیب دیده است و حجم زیادی از سطح دندان دچار پوسیدگی گشته است، از آمالگام استفاده می‌گردد. آمالگام ماده ای سیاه رنگ بوده ولی مقاومت بسیار بالایی دارد.
برای برخی پوسیدگی پزشک از فایبر پست و دیگر اجزای کمکی برای ترمیم دندان ها استفاده می نماید. درمان عصبی کشی که در آن ریشه ها آسیب دیده اند با برخی پین ها پر می شود.
همچنین بعد از انجام عملیات پوشش سطح دندان با کامپوزیت، از روکش برای مقاومت بیشتر استفاده می گردد. روکش های دندان بعد از اتمام فرآیند ترمیم بر روی دندان ها قرار می گیرند.
